សហមេធាវីមួយរូប
នៃក្រុមមេធាវីទាំងបួនរូប ដែលការពារក្តីលោក កឹម សុខា គឺលោក ផែង ហេង
ឲ្យអាស៊ីសេរីដឹង សវនាការនៅសប្ដាហ៍ទីបីនេះ តុលាការនឹងបន្តសួរដេញដោលលោក
កឹម សុខា ជុំវិញការចោទប្រកាន់ អំពីបទសន្ទិដ្ឋភាព
ឬត្រូវរ៉ូវគ្នាជាមួយបរទេស ដើម្បីផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលនោះ។
មុននឹងចូលដល់សវនាការសប្ដាហ៍ទីបីនេះ
ភាគីដែលពាក់ព័ន្ធក្នុងរឿងក្តី បានជជែកដេញដោលគ្នា យ៉ាងតឹងសរសៃក លើបញ្ហានៃការទទួលយកភស្តុតាង
និងការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ក្នុងការតាមដានកិច្ចដំណើរការនីតិវិធីជំនុំជម្រះក្តីដោយផ្ទាល់ក្នុងបន្ទប់សវនាការ។
នៅសប្ដាហ៍ដំបូង គឺកាលពីថ្ងៃទី១៥
និង ១៦ ខែមករា ក្រុមមេធាវីការពារក្តីលោក កឹម សុខា ជំទាស់ទៅនឹងការយកវីដេអូខ្លីរយៈពេលជាង
២នាទី មកធ្វើជាដើមចមនៃភស្តុតាងដាក់បន្ទុកលើលោក កឹម សុខា។ ក្រុមមេធាវីការពារក្តីប្រធានគណបក្សប្រឆាំង
អះអាងថា វីដេអូនោះ ត្រូវបានកាត់តជាកង់ៗ និងបញ្ចូលគ្នា ដែលធ្វើឲ្យបាត់ខ្លឹមសារដើមទាំងស្រុង
របស់លោក កឹម សុខា ដែលថ្លែងសុន្ទរកថា ទៅកាន់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ
នៅប្រទេសអូស្ត្រាលី កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣។
ក្រុមមេធាវីលោក កឹម សុខា ក៏បានស្នើឲ្យតុលាការទទួលយកភស្តុតាង
ដែលជាវីដេអូរយៈពេលជាង ១ម៉ោង ដែលពួកគាត់ អះអាងថា ជាវីដេអូដើម
និងទាំងស្រុង នៃសុន្ទរកថារបស់លោក កឹម សុខា។
តុលាការព្រមទទួលយកភស្តុតាងនោះ ប៉ុន្តែមិនទាន់អាចសម្រេចថា
ត្រូវចាក់បញ្ចាំង នៅក្នុងសវនាការនៅពេលនោះបាន ដោយសាររងការជំទាស់ពីមេធាវីរដ្ឋាភិបាល
ដែលថាបើបើកវីដេអូនោះ អាចធ្វើឲ្យផ្ទុះម៉ាស៊ីនកុំព្យូទ័រក្នុងបន្ទប់សវនាការ
ឬអាចមានមេរោគបំផ្លាញសំណុំឯកសាររបស់តុលាការ។
ក្នុងសវនាការសប្ដាហ៍ដំបូងនោះ
តុលាការបានសាកសួរសាក្សីមួយចំនួនដែរ ប៉ុន្តែមិនបានសួរអំពីអង្គហេតុអ្វី
ក្រៅតែពីសួរឈ្មោះ និងអត្តសញ្ញាណរបស់សាក្សីប៉ុណ្ណោះ។ សាក្សីទាំងនោះ ត្រូវបានតុលាការឲ្យទៅអង្គុយរង់ចាំនៅបន្ទប់ផ្សេង។
ពួកគាត់ខកចិត្តយ៉ាងខ្លាំង ដែលតុលាការកោះហៅពួកគាត់ ឲ្យមកឲ្យអង្គុយលេង
ខាតពេលវេលា។
នៅព្រឹកថ្ងៃដំបូង នៃសវនាការនោះ
គ្មានតំណាងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយណាម្នាក់ ត្រូវបានតុលាការអនុញ្ញាតឲ្យចូលទៅយកព័ត៌មាន
នៅក្នុងបន្ទប់សវនាការនោះទេ។ អ្នកសារព័ត៌មានវិទ្យុសំឡេងអាមេរិកម្នាក់ (VOA)
និងអ្នករាយការណ៍ព័ត៌មាន របស់សារព័ត៌មានអង់គ្លេស រ៉យទ័រ (Reuters)
ម្នាក់ បានចូលមួយព្រឹក ក៏ដោយសារតែបានមន្ត្រីទូតអាមេរិក ហុចប័ណ្ណដែលអនុញ្ញាតមន្ត្រីទូតនោះ
ចូលទៅស្ដាប់សវនាការប៉ុណ្ណោះ។
ដោយអវត្តមាន
តំណាងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនៅក្នុងសវនាការនោះ ភាគច្រើននៃព្រឹត្តិការណ៍ដែលកើតមាននៅក្នុងសវនាការ
គឺឮតាមការបកស្រាយរបស់មេធាវី ទាំងមេធាវីការពាររដ្ឋាភិបាល និងមេធាវីការពារលោក
កឹម សុខា។
តំណាងក្រុមមេធាវីការពាររដ្ឋាភិបាល
គឺលោក គឺ តិច នៅថ្ងៃដំបូងប្រកាសប្រាប់ពិភពលោក ថា ប្រទេសដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងសំណុំរឿងក្បត់ជាតិនេះ
មាន ៩ រួមទាំងសហភាពអឺរ៉ុប និងកោះតៃវ៉ាន់ផង។ ពេលអ្នកកាសែត សួរនាំអំពីមូលហេតុអ្វី
ដែលលោក គី តិច ហៅកោះតៃវ៉ាន់ ថាជាប្រទេស ស្រាប់តែលោក គី តិច ខឹងច្រឡោត។
ប៉ុន្តែ នៅថ្ងៃបន្ទាប់ លោក គី តិច បានប្តូរជំហរ ដោយថា គ្មានប្រទេសណាមួយ ជាប់ពាក់ព័ន្ធសំណុំរឿងក្បត់ជាតិនេះទេ
គ្រាន់តែមានចុះក្នុងឯកសារ តែប៉ុណ្ណោះ។
ជុំវិញការរឹតត្បិតដល់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ
ក្នុងការតាមដានដំណើរការក្តីលោក កឹម សុខា អង្គការសង្គមស៊ីវិលជាង ៨០
(៨២ អង្គការ) អំពាវនាវឲ្យតុលាការ ធ្វើយ៉ាងណារកលទ្ធភាព បើកទូលាយឲ្យមានការផ្សព្វផ្សាយ
អំពីដំណើរការក្តីលោក កឹម សុខា ដើម្បីឲ្យសាធារណជនទូទៅ បានដឹង
ដោយអនុញ្ញាតឲ្យអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ
បានចូលរួមតាមដានដោយផ្ទាល់ ក្នុងសវនាការនេះ។
អ្នកនាំពាក្យស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជា
អ្នកស្រី អេមីលី ហ្ស៊ីប៊ើក (Emily Zeeberg) ស្នើឲ្យរបបក្រុងភ្នំពេញ ពិចារណាបញ្ហានេះឡើងវិញ។
អ្នកស្រីរម្លឹកថា សេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ និងសេរីភាពសារព័ត៌មាន និងសេរីភាពអង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងការចូលរួមសកម្មក្នុងកិច្ចការសង្គម
រួមទាំងការមិនធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ លើសំឡេងប្រឆាំងផង គឺជាធាតុផ្សំដែលមិនអាចខ្វះបាន
ក្នុងដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ នៃប្រទេសប្រកាន់ប្រជាធិបតេយ្យណាក៏ដោយ។
ចំណែក ឯអ្នកជំនាញអង្គការសហប្រជាជាតិបីរូប
រួមមាន ទាំងអ្នករាយការណ៍ពិសេសទទួលបន្ទុកផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំនៅកម្ពុជាអ្នកស្រី
រ៉ូណា ស្ម៊ីត (Rhona Smith) យល់ស្របគ្នាថារឿងក្ដីលោក
កឹម សុខា ជារឿងនយោបាយ និងប្រឡាក់ប្រឡូស ដោយភាពមិនប្រក្រតី
តាំងពីដើមដំបូង រហូតដល់ដំណាក់កាលជំនុំជម្រះក្តីនេះ។
ក្រោយការរិះគន់ជុំទិសនេះ តុលាការបានអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកសារព័ត៌មាន
និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ខ្លះ ចូលរួមតាមដានក្នុងសវនាការ នៅសប្តាហ៍ទីពីរ។
ក្នុងសវនាការនាសប្ដាហ៍ទីពីរ ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី២២
និង ២៣ ខែមករា តុលាការបានចាក់បញ្ចាំងវីដេអូពេលរយៈពេលជាងមួយម៉ោង ដែលក្រុមមេធាវីការពារក្តីលោក
កឹម សុខា ដាក់នោះ។
ក្រោយការចាក់វីដេអូនេះ
ព្រះរាជអាជ្ញា និងមេធាវីការពារក្តីឲ្យរដ្ឋាភិបាល បានសួរសំណួរលោក កឹម សុខា
ជាង ៦០ សំណួរ ជុំវិញវីដេអូនោះ។ មេធាវីការពារក្តីលោក កឹម សុខា ជំទាស់ទៅនឹងការសួរសំណួរ
ដែលផ្ដោតទៅលើតម្រុយភស្តុតាង ជាជាងសំណួរទាក់ទងនឹងអង្គហេតុបែបនេះ។
មេធាវីការពារក្តីលោក កឹម សុខា
អង្គហេតុដែលត្រូវយកមកជជែកដេញដោលក្នុងសវនាការ គឺត្រូវតែជាសម្ភារៈ
ឬឯកសារ ដែលក្រុមមេធាវីរបស់ភាគីរដ្ឋាភិបាល អះអាងថា មានរហូតដល់ទៅ ៣វ៉ាលី
ដែលថា ជាសម្អាងក្នុងការដាក់បន្ទុកលើលោក កឹម សុខា នោះ។
ប៉ុន្តែ ខាងមេធាវីរដ្ឋាភិបាលឯណោះវិញ
គឺលោក គី តិច ចោទក្រុមមេធាវីការពារក្តីលោក កឹម សុខា ថា មានចេតនារារាំងកិច្ចដំណើរការនីតិវិធី
ដោយសារតែការជំទាស់ក្នុងការជជែកដេញដោលលើអង្គហេតុក្នុងវីដេអូ ដែលជាតម្រុយភស្តុតាងនោះ។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ខាងព្រះរាជអាជ្ញា
និងមេធាវីរដ្ឋាភិបាល បានសួរដេញដោលលោក កឹម សុខា ជុំវិញវីដេអូនោះ។ លោក ចាន់
ចេន ថា ក្រុមមេធាវីលោក កឹម សុខា ក៏បានសួរសំណួរជាច្រើន ដើម្បីដោះបន្ទុកលោក
កឹម សុខា នេះដែរ។ លោកថា លោក កឹម សុខា បានបំភ្លឺប្រាប់តុលាការ
អំពីភាពស្អាតស្អំរបស់លោក ដែលជាអ្នកនយោបាយ និងជាសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស ធ្វើកិច្ចការតែរឿងសិទ្ធិមនុស្ស
និងប្រជាធិបតេយ្យ ដោយមិនបានទៅរៀនធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ ឬរៀនធ្វើអំពើហិង្សា ដូចការចោទប្រកាន់នោះទេ។
ក្នុងសវនាការសប្ដាហ៍ទីពីរនោះ តុលាការមិនបានកោះហៅសាក្សីណាម្នាក់
មកធ្វើសក្ខីកម្មនោះទេ ទោះបីលោកមេធាវី គី តិច អះអាងនៅសប្ដាហ៍ដំបូង
នៃសវនាការថា អាចមានសាក្សី រហូតដល់ទៅ ២៧ នាក់៕
0 comments:
Post a Comment